Η Τέλενδος παρουσιάζει και ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Στη “χρυσή” παλαιοχριστιανική περίοδο της Καλύμνου και η Τέλενδος γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη, κάτι που πιστοποιείται από το μεγάλο αριθμό μνημείων που διατηρούνται. Μεγαλόπρεπες εκκλησίες (Άγιος Βασίλειος, Αγία Τριάδα, Άγιος Χαράλαμπος) με ποικιλία αρχιτεκτονικών τύπων, παλαιοχριστιανική νεκρόπολη και λουτρά, αλλά και ο οχυρωμένος οικισμός του Αγίου Κωνσταντίνου πάνω στο βουνό (μία ώρα, από το μονοπάτι) καθιστούν τη μικρή Τέλενδο ένα σημαντικότατο υπαίθριο παλαιοχριστιανικό μουσείο. Μη χάσεις το ηλιοβασίλεμα στον Χοχλακά παρέα με την πετρωμένη βασιλοπούλα της Τελένδου... Η συγκινητική ιστορία της είναι η ελληνική έκδοση των Μοντέγων και των Καπουλέτων της Βερόνας.